Een interview met Edwin Santhagens van Buro Sant en Co,
In opdracht van de Gemeente Rotterdam ontwerpt buro Sant en Co nu het voorlopig parkontwerp.
“Iedere opgave is uniek, standaardoplossingen bestaan niet. Ontwerpen is voor ons een inspirerende zoektocht naar maakbare plekgebonden oplossingen. De beste plannen ontstaan in een intellectuele tango met de opdrachtgever.” Zo introduceert Buro Sant en Co zichzelf op zijn website.
Trots op het dakpark
Op een mooie septembermorgen in 2006 spreken we met Edwin Santhagens, landschapsarchitect en oprichter van Buro Sant en Co. Het buro is gevestigd in een groot pand in een statige wijk in Den Haag.
Buro Sant en Co heeft de opdracht om het parkgedeelte van het dakpark te ontwerpen. Edwin Santhagens vertelt enthousiast over zijn vak, landschapsarchitectuur en is trots dat zijn buro de opdracht heeft gekregen om het dakpark te ontwerpen. Temeer daar in de selectieprocedure de bewoners ook een stem hadden. “Ons buro probeert te ontwerpen vanuit een menselijke context, te begrijpen wat een buurt wil. “
Ontwerpproces kent verschillende stappen
Een ontwerpproces is een lang traject dat verschillende stappen volgt. Eerst is er de masterplanfase, dan de fase van het stedenbouwkundige plan, vervolgens komen de fasen van: het voorlopig ontwerp, het definitief ontwerp en het bestek. Pas na de bestekfase kan de uitvoering beginnen. We zitten nu (september 2006) in de fase van het voorlopig ontwerp.
Groots en wijds: uitkijken over dijk en stad
“Bospolder is een woongebied in een polder omsloten door dijken. Met de ontwikkeling van het dakpark verandert de oriëntatie van de wijk van binnen naar buiten. De bewoners van Bospolder kunnen straks letterlijk over de dijk en over de stad uitkijken.” Om die reden wil Edwin dat het ontwerp iets groots en wijds uitstraalt. Tegelijkertijd hebben buurtbewoners de wens om het park intiem en romantisch te maken. “We kunnen natuurlijk niet terug naar de ideeën van de 19de eeuw, we moeten als buro werken met ideeën van deze tijd. Tijdens een excursie naar Parijs hebben we met bewoners een aantal moderne parken bezocht. De meeste mensen vonden deze moderne parken ook prachtig en dat willen wij ook bereiken met ons ontwerp voor het dakpark”.
Nieuwe technieken: een spannend project
“In het parkontwerp kiezen we ervoor om de structuur van de onderliggende constructie niet te verhullen”. Wat zijn essentiële elementen van het ontwerp? Ten eerste loopt over de gehele lengte van het dakpark een meanderend (slingerend) pad met een waterstroom erlangs. Ten tweede zijn er drie thematuinen met ieder hun eigen sfeer. Ook werken we met een gestrooid bomenpatroon, althans zo lijkt het, je kunt de bomen natuurlijk niet zomaar plaatsen, dat moet allemaal doorgerekend en verankerd worden. Een heleboel van de technieken zijn experimenteel. Niemand weet precies hoe het zich houdt over 50 tot 100 jaar. Bovendien waait het harder op het dakpark vanwege de hoogte en blijft het spannend hoe de natuur daar zijn weg in zal vinden”.
Edwin Santhagens is geboren in 1959 in Emmen. ”Mijn ouders waren kunstenaars, ik hield van de natuur met slakken en kikkers. Ook hield ik van vakken zoals aardrijkskunde, geschiedenis, biologie en kon ik goed tekenen. Ik wilde iets nuttigs doen, met mijn handen in de grond en buiten zijn. Uiteindelijk heb ik de kunstacademie en de academie voor bouwkunst in Amsterdam gedaan. Ik heb voor een ontwerpbureau gewerkt, maar merkte dat ik toch graag een eigen platform wilde ontwikkelen”.
Uitdagende opdrachten vanuit het eigen bedrijf
Met een opdracht van de gemeente Amsterdam om een visie te ontwikkelen voor de ontwikkeling van de openbare ruimte van de binnenstad kon hij (in 1990) voor zichzelf beginnen. Eerst vanuit huis. Nu werkt hij met het buro gemiddeld aan zo’n 10 opdrachten, veelal bijzondere ontwerpopgaven op het raakvlak van landschapsarchitectuur en stedenbouw. Een bijzonder project waar hij ook bij betrokken is, is de herinrichting van het park rond Paleis Soestdijk dat voor het publiek opengesteld gaat worden. ”En we worden inmiddels vaker gevraagd voor dakparken. Maar Rotterdam is nog steeds de grootste, hoor!”
Een blik van een kunstenaar
In de intellectuele tango met opdrachtgevers voelt Edwin zich nog steeds de kunstenaar. “Kunstenaars hebben een emotionele structuur die niet te vergelijken is met die van beslissers en managers. Kunstenaars zijn hun natuurlijke tegenpool. Wij willen iets positiefs bijdragen, zij proberen risico’s te vermijden en processen te beheersen.” Momenteel voert hij veel overleg over alle ins en outs van het ontwerp van het park met de verschillende gemeentelijke diensten. Het hoort er allemaal bij. Mensen proberen te overtuigen, oplossingen bedenken”. En het resultaat zal straks prachtig zijn:
Als je straks het dakpark in loopt.....
Als je straks aan de zijde van het Marconiplein het dakpark inloopt, zie je stroken met bloeiende bloemen glooiend omhoog. De hellingbaan oplopend kom je bij het hoofdpad dat door het gehele park loopt, begeleid door een waterstroompje. Links beneden ligt de speeltuin, waar het een drukte van jewelste is. Rechts heb je een uitzicht over de havens. Als je het pad verder volgt tussen de ruime grasvelden met mensen die picknicken en zonnen tussen de bomen, kom je bij de orangerie. Rond de orangerie ligt een prachtig plein van natuursteen met een mooie waterpartij. Overal staan exotische kuipplanten zoals oleanders en palmen. Als je honger hebt, kun je er wat eten in het restaurant. Als parkbezoeker kun je ook gewoon wat zitten op één van de vele bankjes. Als je verder loopt kom je de wijktuin tegen. De wijktuin is een gezellige kleurrijke boel. De tuinman is er de kippen aan het voeren en kinderen zijn bezig met het onderhoud van hun tuintjes. Je verlaat het park en loopt terug langs de Vierhavensstraat, die nu Parklane heet. Je bekijkt de etalages en je verwondert je over de drukte op een doordeweekse dag. Je loopt langs de monumentale wand van het hoge dakpark, waar het groen overheen kraagt, terug naar het spectaculaire glazen kopgebouw aan het Marconiplein. Een aantal jongeren staan buiten te wachten tot hun schoollessen weer beginnen. Een beetje moe van de wandeling ga je zitten op een bankje en kijk je terug op een verrassend groene wereld op het langgerekte dak van de bebouwing van de Vierhavensstraat. Een nieuwe groene oase in de stad.
